تمام شعب شرکت های خارجی در کشور ایران، شرکت های پذیرفته شده یا متقاضی پذیرش در بورس اوراق، شرکت های وابسته به سازمان ها یا ارگان های عمومی، شرکت های تضامنی و نسبی، شرکت های سهامی عام و خاص و شرکت های با مسئولتی محدود مشمول حسابرسی ۱۴۰۳ میشوند. البته لازم به ذکر است که در این خصوص می بایست حد نصاب یا جمع دارایی و میزان درآمد آن ها حداکثر ۸ میلیارد در سال باشد.
وام بدون ضامن نیاز دارید؟ با کلیک بر روی “وام بدون ضامن” مشکلتان را حل کنید.
امروزه به دلیل این که حسابرسی در سازمان‌ها و اداره‌ها کاربرد بسیار زیاد دارد، انجام دادن آن توسط صاحبان کسب و کار مورد استقبال قرار گرفته است چرا که حسابرسی نقش بسیار مهم و اساسی در حفظ شفافیت و اعتماد افراد به گزارش های مالی شرکت دارد.بنابراین اهمیت انجام دادن حسابرسی از این بابت مهم است که یکی از ابزارهای اطمینان بخش و اعتماد سازی در بازار مالی محسوب می شود. به همین خاطر پرداختن به جزئیات آن مانند انواع، مراحل و قوانین مربوط به آن برای اشخاص مشمول حسابرسی امری ضروری به نظر می رسد.
به همین دلیل در ادامه مقاله حاضر قصد داریم پس از پاسخ به این پرسش که حسابرسی چیست و انواع آن چه می باشد؛ به شرکت های مشمول حسابرسی سال ۱۴۰۳ و مراحل آن بپردازیم. سپس بخشنامه ماده ۲۷۲ قانون مالیات های مستقیم۱۴۰۳ را ارائه خواهیم کرد و در انتها به حد نصاب یا جمع دارایی و میزان درآمد مشمول حسابرسی در سال مالی ۱۴۰۳ و مزایای حسابرسی خواهیم پرداخت.
حسابرسی چیست؟
انجام حسابرسی برای هر سازمانی یک مسئله مهم و بسیار حائز اهمیت محسوب می شود به همین دلیل نیاز است که صاحبان کسب و کار با مفهوم حسابرسی آشنایی داشته باشند. در همین راستا ممکن است که برای برخی از افراد این پرسش مطرح شود که منظور از حسابرسی چیست ؟
در پاسخ به پرسش مطرح شده باید گفت که حسابرسی به زبان ساده به معنای بررسی کردن گزارش مالی یک شرکت می باشد. در واقع به فرایند بررسی و ارزیابی دقیق حساب های مالی یک سازمان، توسط یک فرد مستقل و خارج از سازمان حسابرسی گفته می شود.
هدف اصلی از انجام این عمل اطمینان درباره صحت و درستی اطلاعات درج شده در گزارش های مالی شرکت و کشف تقلب و اشتباه در آن است. لازم به ذکر است که گزارش های مالی شامل ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت تغییرات حقوق صاحبان سهام، صورت جریان وجوه نقد می باشد.
به عنوان مثال در حسابرسی به این مسئله پرداخته می شود که آیا بدهی های متعلق به سازمان به درستی در ترازنامه ثبت شده است ؟ آیا سود و زیان به درستی ارزیابی شده است؟ آیا صورت‌های مالی بر اساس استانداردهای حسابداری تهیه شده است یا خیر؟ بنابراین حسابرس پس از بررسی اسناد مالی، نظر خود را در خصوص صحت و درستی آن بیان خواهد کرد.
انواع مختلف حسابرسی
حسابرسی در زمینه های مختلفی انجام میشود و انواع گوناگونی دارد.در ادامه به انواع مختلف حسابرسی پرداخته شده است و در خصوص آن توضیحات مفصلی ارائه می گردد که این موارد به شرح زیر می باشد:
حسابرسی صورت های مالی: در این نوع از حسابرسی، حسابدار صورت های مالی شرکت را بررسی و ارزیابی می‌کند تا اطمینان حاصل شود که این صورت ها با استانداردهای حسابداری مربوطه مطابقت دارند و در آن نقص و تقلبی وجود ندارد.
حسابرسی رعایتی: حسابرس در این نوع از حسابرسی،سیاست ها و رویه های کسب و کار را بررسی می کند تا ببیند آیا با استانداردهای داخلی یا خارجی مطابقت دارد یا خیر. در واقع این نوع از حسابرسی برای اطمینان خاطر از پیروی قوانین و مقررات خارجی یا دستورالعمل های داخلی، مانند آیین نامه ها، کنترل ها، و خط مشی ها و رویه های شرکت می باشد.
حسابرسی داخلی: حسابرسی داخلی به شرکت کمک می کند تا با ارائه یک رویکرد سیستماتیک و منظم، به اهداف خود برسد. در واقع این نوع حسابرسی ها از انطباق با قوانین و مقررات اطمینان حاصل می کنند و به نگهداری دقیق و به موقع گزارشگری مالی و جمع آوری داده ها کمک خواهند کرذ.
حسابرسی عملیاتی: حسابرسی عملیاتی اهداف، فرآیندهای برنامه ریزی، رویه ها و نتایج عملیات شرکت را تجزیه و تحلیل خواهد کرد و بررسی می کند که آیا اهداف مورد نظر محقق شده است یا خیر. به عبارت دیگر این نوع از حسابرسی فعالیت های عملیاتی یک شرکت را هم به صورت سطح روزانه و هم در مقیاس وسیع تر مورد ارزیابی قرار خواهد داد.
حسابرسی قانونی: حسابرسی قانونی به نوعی از حسابرسی خارجی اشاره دارد که انجام آن برای شرکت ها اجباری می باشد. به عبارتی این حسابرسی توسط یک شرکت مستقل خارجی انجام می شود و در آن شفافیت حساب‌های بانکی و تراکنش ها، صورت های مالی، سوابق حسابداری مورد بررسی قرار می گیرد و نتیجه آن به سهامداران، نهاد ها و مقامات دولتی گزارش داده میشود.
ذکر این مورد ضروری است که تفاوت اصلی حسابرسی داخلی و حسابرسی قانونی در این می باشد که در حسابرسی داخلی گزارشات صرفا در اختیار مدیر شرکت قرار می گیرد در حالی که در حسابرسی قانونی، نتیجه ارزیابی باید به ارگان و نهادهای دولتی گزارش شود.
شرکت های مشمول حسابرسی سال ۱۴۰۳
اطلاع از شرکت هایی که مشمول حسابرسی هستند بسیار اهمیت دارد. زیرا در این صورت شرکت ها می توانند بر جریان نقدینگی خود نظارت داشته باشند.
در ابتدای امر باید به این مسئله توجه داشت که بر اساس ماده ۲۷۲ قانون مالیات های مستقیم کلیه اشخاص حقیقی و واحدهای اقتصادی، تولیدی و خدماتی موظف به ارائه صورت های مالی حسابرسی شده به همراه اظهارنامه به سازمان امور مالیاتی می باشند و در غیر این صورت مشمول پرداخت جریمه خواهند شد.
از سمت دیگر شرکت هایی که مشمول حسابرسی می شوند شامل تمام شعب شرکت های خارجی در کشور ایران، شرکت های پذیرفته شده یا متقاضی پذیرش در بورس اوراق بهادار، شرکت های وابسته به سازمان ها یا ارگان های عمومی، شرکت های تضامنی و نسبی، شرکت های سهامی عام و خاص و شرکت های با مسئولتی محدود می شود.
مراحل انجام حسابرسی
در قسمت های بالاتر، در خصوص حسابرسی و انواع آن توضیحاتی ارائه شد. در این بین ممکن است این پرسش در ذهن برخی از صاحبان کسب و کار به وجود بیاید که حسابرسی چگونه انجام می گیرد و الزامی است که اشخاص در این راستا چه فرآیندی را سپری نمایند.در ادامه، به بیان نحوه و مراحل انجام حسابرسی پرداخته شده است.
یکی از مهم‌ترین مراحل در فرآیند حسابرسی، برنامه ریزی می باشد. در واقع در این مرحله حسابرس باید برنامه ای را برای انجام حسابرسی تهیه نماید. بنابراین باید توجه داشت که در این برنامه ریزی باید اهداف، روش‌ها و زمان‌بندی حسابرسی مشخص شده باشد.
پس از برنامه ریزی نوبت به جمع آوری اطلاعات است که حسابرس برای ارزیابی صحت و کامل بودن اطلاعات مالی اقدام به جمع آوری اطلاعات مورد نیاز می کند و به ارزیابی و تحلیل آن ها می پردازد.
مرحله سوم مربوط به گزارش دهی است. در واقع پس از اتمام فعالیت های حسابرسی، حسابرس باید گزارش حسابرسی تهیه کند و در آن یافته ها، تحلیل‌ها و توصیه‌های خود را درج و به مدیران شرکت ارائه نماید.در نهایت باید توجه داشت که پس از گزارش دهی، باید برای برطرف کردن مشکلات شناسایی شده اقدام نمود.
حد نصاب و مبلغ فروش یا جمع دارایی و میزان درآمد مشمول حسابرسی در سال مالی ۱۴۰۳
در بخش های بالایی اشخاصی که مشمول ارائه صورت های مالی حسابرسی هستند معرفی گردید و در خصوص آن توضیحاتی ارائه گردید .اکنون در این قسمت از مقاله به حد نصاب و مبلغ فروش یا جمع دارایی و میزان درآمد مشمول حسابرسی در سال مالی ۱۴۰۳ پرداخته می شود.
همانطور که در بخش های قبلی اشاره شد، اشخاص حقیقی یا حقوقی بر اساس نوع فعالیت خود ملزم به ارائه صورت‌های مالی هستند. نکته مهمی که در این میان باید به آن توجه داشت این است که میزان درآمد یا کل دارایی این اشخاص باید به میزان خاصی باشد تا مشمول این تکلیف قرار بگیرند.
بنابراین لازم به ذکر است که سقف حسابرسی در سال ۱۴۰۳ بدین صورت است که اشخاص و شرکت های مشمول حسابرسی میزان فروش و خدمات غیرعملیاتی و عملیاتی آن‌ها باید بیشتر از ۵ میلیارد تومان و جمع دارایی آن ها حداکثر ۸ میلیارد در سال باشد.
مزایای حسابرسی شرکت ها
حسابرسی یک فعالیت حیاتی و بسیار مهم برای شرکت های محسوب می شود. حال در این میان ممکن است که برای برخی از افراد این سوال مطرح شود که مزایای حسابرسی شرکت ها چیست و چه اهمیتی دارد که در این بخش پاسخ به آن مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.
حسابرسی شرکت ها دارای مزایای متعددیی می باشد زیرا به شرکت ها کمک می کند تا عملکرد مالی خود را بهبود ببخشند و از رخ دادن اشتباه و تقلب در اسناد و مدارک شرکت ها جلوگیری می کند. از سمت دیگر حسابرسی باعث افزایش اعتماد به گزارش های مالی شرکت می شود زیرا حسابرس، صحت و قابل اعتماد بودن اطلاعات مالی را تضمین خواهد کرد.از جمله مزایای دیگر حسابرسی شرکت می‌توان به کاهش ریسک های مالی اشاره کرد زیرا حسابرس با بررسی و ارزیابی فرآیندهای مالی و کنترل های داخلی، به شناسایی و رفع نواقص موجود کمک خواهد کرد.
