انواع وام بانک شهر

قرض الحسنه یک نوع قرض است که بانک به عنوان قرض دهنده، مبلغ معینی را بر اساس ضوابط و مقررات مربوط، به اشخاص حقیقی و حقوقی به عنوان قرض گیرنده واگذار می‌کند. این نوع تسهیلات برای موارد زیر اعطا می‌شود:

۱. هزینه ازدواج و تهیه جهیزیه.
2. هزینه‌های درمانی و بیماری.
3. هزینه تعمیر و تامین مسکن.
4. کمک به هزینه‌های تحصیلی.
5. رفع نیازهای ضروری دیگر.

این تسهیلات از محل سپرده‌های قرض الحسنه بانک تأمین می‌شود. به این ترتیب، بانک با استفاده از سپرده‌هایی که افراد به عنوان قرض الحسنه در بانک قرار می‌دهند، تسهیلات مذکور را اعطا می‌نماید.

مضاربه یک نوع قرارداد است که در آن یکی از طرفین به عنوان مالک، سرمایه نقدی را در اختیار طرف دیگر (عامل) می‌گذارد. عامل سپس با استفاده از این سرمایه، تجارت می‌کند و سود حاصله را با مالک به اشتراک می‌گذارد. بانک می‌تواند به عنوان مالک، سرمایه نقدی را به صورت یکجا یا به تدریج در اختیار عامل (شخص حقیقی یا حقوقی) قرار دهد. این قرارداد مربوط به امور بازرگانی داخلی و خارجی است و مدت آن حداکثر یک سال از زمان انعقاد تا تسویه کامل است.

مهم بودن توجه به این نکته است که بانک‌ها معمولاً در مورد واردات، مجاز به انعقاد قرارداد مضاربه با بخش خصوصی نیستند، یعنی نمی‌توانند با بخش خصوصی اینگونه قراردادها را انعقاد دهند.

فروش اقساطی یک نوع قرارداد است که در آن کالا به صورت نقدی توسط بانک خریداری شده و سپس به صورت اقساطی به مشتری واگذار می‌شود. در این نوع تسهیلات، مشتری قسط‌های معینی را در سررسیدهای مشخص به بانک پرداخت می‌کند تا کل مبلغ کالا پرداخت شود.

استفاده از فروش اقساطی برای موارد زیر انجام می‌شود:

۱. مواد اولیه، لوازم یدکی و ابزار کار: این نوع تسهیلات برای تأمین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی، از جمله صنعتی و معدنی و کشاورزی، ارائه می‌شود.

۲. وسایل تولید، ماشین‌آلات و تاسیسات: این نوع تسهیلات برای گسترش امور تولید و خدمات، به‌ویژه برای خرید کالاهای داخلی با عمر مفید بیش از یک سال، اعطا می‌شود.

۳. مسکن: فروش اقساطی به منظور گسترش در امور مسکن، ارائه می‌شود.

۴. خرید کالای مصرفی با دوام از محل تولیدات داخلی، هزینه‌های تحصیل، ودیعه مسکن و سایر نیازهای ضروری مشابه: این نوع تسهیلات برای تأمین نیازهای ضروری مشابه اعطا می‌شود.

مدت قرارداد و بازپرداخت اقساط در این نوع قرارداد‌ها، حداکثر معادل عمر مفید اموال مورد معامله است و به تشخیص بانک تعیین می‌شود.

مشارکت مدنی به معنای ترکیب سرمایه نقدی و غیرنقدی اشخاص حقیقی یا حقوقی مختلف به صورت مشترک با هدف بهره‌برداری از مزایای یک پروژه یا معامله است. در این نوع تعاون، افراد حقیقی و حقوقی با توجه به نیازها و تخصص‌هایشان در حوزه‌های مختلف فعالیت می‌کنند.

مواردی که می‌توانند موضوع معامله در مشارکت مدنی باشند عبارتند از:

۱. مشارکت مدنی در امور بازرگانی (داخلی، صادرات، واردات)
2. مشارکت مدنی ساختمانی، مسکن انفرادی، ویژه اشخاص حقیقی
3. مشارکت مدنی ساختمانی، مجتمع‌سازی، ویژه اشخاص حقیقی
4. مشارکت مدنی ساختمانی، مجتمع‌سازی، ویژه اشخاص حقوقی

در این نوع معاملات، افراد و شرکت‌ها با همکاری و تعاون مشترک، با توجه به نیازها و اهداف خود، به منظور تسهیل و پیشبرد یک پروژه خاص یا معامله مشارکت دارند.

جعاله یکی از ابزارهای تسهیلات بانکی است که بر اساس آن، بانک به عنوان جعاله‌دهنده، در قبال انجام یک کار خاص توسط متقاضی (کارفرما) ملزم به پرداخت مبلغ یا اجرت معینی می‌شود. این نوع تسهیلات به صورتی است که بانک، با انعقاد قرارداد با متقاضی، می‌پذیرد که عملی مشخص را انجام دهد. سپس، با توجه به شرایط خاص کار، بانک ممکن است تمام یا قسمتی از اجرای عملیات مربوط به کار را طبق قرارداد دوم به طرف ثالث (مثلاً یک پیمانکار یا تولیدکننده) واگذار کند.

این نوع تسهیلات معمولاً در بخش‌های صنعت و معدن، کشاورزی، مسکن و ساختمان، بازرگانی و خدمات استفاده می‌شود. مدت زمان انجام و تسویه مطالبات این نوع تسهیلات معمولاً حداکثر ۲ سال است، و این نوع قراردادها به دلیل ماهیت خاص کارها و پروژه‌ها و نیاز به اجرای سریع عملیات، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

اجاره به شرط تملیک یک نوع قرارداد است که در آن شرط قرار می‌دهد که مستأجر در پایان مدت اجاره، در صورت عمل به شرایط تعیین شده در قرارداد، عیان اجاره را به مالکیت تبدیل کند. در حال حاضر، تسهیلات اجاره به شرط تملیک در صورت فراهم بودن شرایط لازم، برای موارد زیر قابل اعطا می‌باشد:

۱. خرید مطب برای پزشکان
2. خرید دفاتر وکالت
3. خرید محل برای دفاتر اسناد رسمی
4. خرید محل برای مراکز آموزشی (مدارس غیرانتفاعی)
5. خرید محل برای واحدهای تولیدی
6. خرید محل کار برای کسبه و صنوف

این نوع تسهیلات به عنوان یک راهکار مالی، به افراد و شرکت‌ها کمک می‌کند تا ملک مورد نظر خود را بدون نیاز به پرداخت یکجا، از طریق اجاره با شرط تملیک به‌دست آورند و به تدریج مالک آن شوند.

تسهیلات سلف بیش خرید نقدی یک نوع تسهیلات بانکی است که به منظور تأمین سرمایه در گردش فعالیت‌های تولیدی، بانک به پیش خرید محصولات تولیدی مشتریان می‌پردازد. در این نوع تسهیلات، بانک محصولات تولیدی مشتری را خریداری کرده و بهای آن را نقداً پرداخت می‌کند، سپس کالا را در آینده تحویل می‌گیرد. این اقدام از سوی بانک با هدف تأمین سرمایه برای گردش فعالیت‌های تولیدی انجام می‌شود.

تسهیلات سلف بیش خرید نقدی معمولاً برای تأمین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی، از جمله صنعتی و معدنی، و کشاورزی اعطا می‌شود. این نوع تسهیلات صرفاً برای تولید کالاهایی که مقدمات تولید آن‌ها فراهم شده و برای تکمیل تولید نیاز به منابع مالی دارند، مجاز است. اما توجه داشته باشید که استفاده از این تسهیلات برای خرید کالاهای موجود که به فروش نرسیده، مجاز نیست.

این نوع تسهیلات توسط بانک به منظور رفع نیازهای واحدهای تولیدی، خدماتی و بازرگانی، برای تهیه و تملک مواد اولیه، لوازم یدکی، ابزارکار، ماشین‌آلات، تجهیزات، و سایر کالاها و خدماتی که این واحدها به آن‌ها نیاز دارند، ارائه می‌شود. در این نوع تسهیلات، بانک مواد و خدمات مورد نیاز را به سفارش و درخواست متقاضی تهیه و تملک کرده، سپس آن را در قالب عقد مرابحه به متقاضی واگذار می‌نماید.

موارد کاربرد این نوع تسهیلات شامل:

۱. خرید ابزار کار، لوازم یدکی و مواد اولیه
2. خرید ماشین‌آلات، تجهیزات کارگاهی و تولیدی
3. خرید محل کار

با ارائه این نوع تسهیلات، بانک به واحدهای تولیدی و خدماتی کمک می‌کند تا به راحتی به مواد و ابزارهای لازم برای ادامه فعالیت‌های خود دست یابند و عملکرد کسب و کار را بهبود بخشند.

تسهیلات خرید دین به موجب آن، بانک دین مدت‌دار بدهکار را با تخفیفی از مبلغ اسمی آن، به صورت نقدی از داین (مشتری) خریداری می‌کند. این نوع تسهیلات به بنگاه‌های تولیدی و غیرتولیدی ارائه می‌شود. به بنگاه‌های تولیدی که اسناد و اوراق تجاری بابت فروش محصولات دارند، با رعایت آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های مربوطه و با سررسید یکساله پرداخت می‌شود. اما به واحدهای غیرتولیدی نیز تسهیلات خرید دین با در نظر گرفتن حجم حساب‌ها و اسناد دریافتی هر بنگاه، ارائه می‌شود.

میزان تسهیلات خرید دین بر اساس حجم حساب‌ها و اسناد دریافتنی حاصل از فروش نسیه بنگاه‌ها تعیین می‌شود. ارزش فعلی اسناد تجاری بنگاه‌ها نیز با اعمال نرخ مصوب شورای پول و اعتبار در چارچوب ضوابط و مقررات بانک مرکزی محاسبه و پرداخت می‌شود.

تسهیلات خرید دین جزء تسهیلات کوتاه‌مدت به شمار می‌آید و سررسید آن حداکثر یک سال است.

این ضمانت‌نامه به کارفرما اختیار می‌دهد که در صورتی‌که برنده مناقصه به تعهدات خود عمل نکند و از این جهت خسارتی متوجه کارفرما شود، وجه ضمانت‌نامه را از بانک دریافت و خسارات وارده را جبران و تامین نماید.

همچنین، در صورتی که یک موسسه یا سازمان قصد واگذاری کالا یا اموال خود را به بالاترین قیمت داشته باشد، اقدام به برگزاری مزایده می‌نماید و برای اطمینان از ایفای تعهدات شرکت‌کنندگان در مزایده، ضمانت‌نامه شرکت در مزایده را اخذ می‌نماید.

این ضمانت‌نامه به ذینفع اختیار می‌دهد که در صورتی‌که برنده مزایده به تعهدات خود عمل ننماید و از این جهت خسارتی متوجه کارفرما شود، وجه ضمانت‌نامه را از بانک دریافت و خسارات وارده را جبران و تامین نماید.

در صورتی که پیمانکار بخواهد این وجوه را قبل از خاتمه کار و تحویل قطعی پروژه دریافت نماید، می‌تواند با ارائه ضمانت‌نامه استرداد کسور وجه الضمان به پیمانکار، کسور وجه الضمان را قبل از خاتمه کار دریافت نماید.

تعهد غیرقابل برگشت ضامن (بانک)، به معنای تعهد بانک به پرداخت وجه مورد ضمانت به ذینفع در صورت مطالبه وجه ضمانت‌نامه توسط وی، مطابق با شرایط مندرج در متن ضمانت‌نامه و بنا به درخواست متقاضی است.

با توجه به اینکه ضمانت‌نامه‌های ارزی نقش مهمی در تضمین اجرای قراردادها و تسهیل مبادلات ایفا می‌کنند، لذا به منظور اطمینان از اجرای صحیح قرارداد، درخواست صدور ضمانت‌نامه بانکی می‌گردد. این ضمانت‌نامه‌ها در بخش صادرات و واردات صادر می‌شوند.

۱. **کالاهای تولیدی:** شامل صنعتی، کشاورزی، معدنی و… صدور انواع ضمانت‌نامه‌های ارزی موردنیاز صادرکنندگان کالاهای تولیدی (مانند شرکت در مناقصه، حسن انجام کار، پیش پرداخت و استرداد کسور وجه الضمان) با رعایت کامل دستورالعمل‌های صادره امکان‌پذیر است.

۲. **خدمات فنی و مهندسی:** صدور انواع ضمانت‌نامه‌های ارزی (مانند شرکت در مناقصه، حسن انجام کار، پیش پرداخت و استرداد کسور وجه الضمان) برای صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی مطابق آیین‌نامه اجرایی حمایت از صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی با رعایت مقررات مربوطه امکان‌پذیر است.

**قراردادهای داخلی:**
صدور انواع ضمانت‌نامه‌های ارزی موردنیاز پیمانکاران، مشاوران و سازندگان داخلی که امور خدمات مهندسی مشاور، طراحی، پیمانکاری، ساختمانی، تأسیساتی و تجهیزاتی را در داخل کشور اجرا می‌کنند، با رعایت دستورالعمل‌ها و مقررات مربوطه امکان‌پذیر است.

**صدور سایر ضمانت‌نامه‌های ارزی:**
صدور سایر ضمانت‌نامه‌های ارزی نیز با رعایت اصول کلی مجموعه قوانین و مقررات ارزی ناظر بر موضوع و با توجه به شرایط و توافقات حاصله فی مابین خریدار و فروشنده و حسب مورد قابل بررسی می‌باشد.

**حوزه‌های صدور ضمانت‌نامه وارداتی:**
مناقصه / مزایده: برگزارکننده مناقصه (واردکننده داخلی)، به منظور پوشش ریسک ناشی از عدم امضای قرارداد توسط برنده مناقصه و یا عدم ارائه ضمانت‌نامه حسن انجام کار توسط وی، نسبت به اخذ ضمانت‌نامه شرکت در مناقصه / مزایده از فروشنده/پیمانکار خارجی در قبال درصدی از مبلغ قرارداد (۵ درصد) اقدام می‌نماید.

حسن انجام کار: واردکننده داخلی به منظور پوشش بخشی از ریسک ناشی از عدم ایفای تعهدات فروشنده / پیمانکار خارجی، نسبت به اخذ ضمانت‌نامه در قبال درصدی از مبلغ قرارداد (۱۰-۵ درصد) اقدام می‌نماید. قرارداد پایه مربوطه می‌تواند در ارتباط با واردات کالا و یا خدمات تنظیم شده باشد.

پیش پرداخت ارزی، به واردکننده داخلی اجازه می‌دهد تا به اندازه مبلغ پرداختی به فروشنده/پیمانکار خارجی به عنوان پیش پرداخت، نسبت به اخذ ضمانت‌نامه پیش پرداخت مبادرت نماید. این اقدام به واردکننده داخلی امکان می‌دهد تا ریسک عدم استهلاک مبلغ پیش پرداخت و یا عدم بازپرداخت آن را پوشش دهد.

**درجه ۱:**
– وجه نقد
– طلا
– اسناد خزانه
– اوراق قرضه دولتی
– اوراق مشارکت منتشره بر اساس مجوز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
– سپرده سرمایه‌گذاری مدت دار
– حساب‌های پس‌انداز قرض‌الحسنه نزد بانک
– گواهی‌های سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت دار ویژه عام و خاص
– اوراق قرض‌الحسنه یا حساب‌های ارزی شامل حساب‌های سپرده سرمایه‌گذاری مدت دار ارزی و قرض‌الحسنه جاری و پس‌انداز ارزی نزد بانک صادرکننده ضمانت‌نامه

**درجه ۲:**
– اموال غیر منقول
– سهام شرکت‌هایی که در بورس و فرابورس پذیرفته شده باشد
– حساب سپرده سرمایه‌گذاری مدت دار متقاضی نزد سایر بانک‌ها

**درجه ۳:**
– سفته به تعهد مشتری و تعهد تضامنی شخص یا اشخاص ثالث
– قراردادهای ثبتی یا عادی متضمن تعهد یا ضمانت شخص یا اشخاص ثالث
– تضمین متقابل بانک‌های معتبر داخلی
– تضمین متقابل بانک‌های معتبر خارجی

ضمانتنامه‌های بانکی غیرقابل انتقال هستند و فقط توسط شخص مندرج در متن ضمانتنامه به عنوان ذینفع قابل استفاده می‌باشند.

تمدید ضمانتنامه با ارائه درخواست ذینفع حداکثر به مدت یک سال در هر نوبت، منوط به موافقت واحد صادرکننده امکان‌پذیر است.

برای صدور انواع ضمانت‌نامه، حداقل ده درصد مبلغ ضمانت‌نامه به عنوان سپرده نقدی الزامی است، به استثناء ضمانت‌نامه تعهد پرداخت و ضمانت‌نامه‌های شرکت در مناقصه و مزایده. میزان سپرده نقدی برای صدور ضمانت‌نامه‌های شرکت در مناقصه و مزایده حداکثر دو درصد و برای ضمانت‌نامه تعهد حداقل بیست درصد می‌باشد.

هزینه‌ها و کارمزدهای مربوط به صدور و تمدید ضمانتنامه‌ها با توجه به نوع ضمانتنامه و همچنین تعهدات دریافت شده از مشتری، طبق ضوابط و دستورالعمل‌های جاری بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران محاسبه و اخذ خواهد شد.

ضمانت‌نامه‌ها می‌توانند در موارد زیر ابطال شوند: انقضای مهلت اعتبار، پرداخت وجه ضمانت‌نامه، اعلام ذینفع مبنی بر عدم مطالبه وجه آن، یا برگرداندن سند ضمانت‌نامه.